Drie nieuwe verhalen over de V2-inslag op Cinema Rex

Klik hier voor meer info over het boek

en hier voor meer info over de V2-inslag op Cinema Rex

De laatste weken kreeg ik meerdere mails met verhalen over mensen die op zaterdagnamiddag 16 december 1944 in Cinema Rex zaten toen de Duitse V2-raket viel. Onder de 567 dodelijke slachtoffers waren er 296 militairen. Over het bombardement op Mortsel maakte ik een interactieve slachtofferlijst met herdenkingspagina’s voor elk van de 936 dodelijke slachtoffers (lees hier hoe die werkt). Ik zou zoiets graag ook voor de V-bommenterreur maken, en zeker voor de Cinema Rex. To be continued…

René Van In en zijn twee bevriende militairen

Tom Fevez vertelt me een verhaal uit zijn familie: ‘René Van In was het neefje van mijn grootmoeder. Zijn ouders baatten het café Transvaal op de Draakplaats uit. Die zaterdagnamiddag was hij samen met twee geallieerde militairen naar de Cinema Rex gegaan. Hij overleefde, maar die twee Canadezen jammer genoeg niet. Ik vond een foto terug waarop de twaalfjarige René poseert bij het graf van zijn twee gedode makkers.’ Wie waren die Bate en Garner? Misschien kunnen we het ooit achterhalen…

Op datzelfde Zurenborgse plein speelde zich op 16 december 1944 nog een ander drama af…

Vic Simons

Victoria Simons had een Brits lief, zo vertelt zus Maria (°1940) bijna 75 jaar later: ‘Ons Vic heeft mij eigenlijk grootgebracht. Ze was 21 jaar ouder dan ik. Ik was een echt nakomertje. Onze ouders baatten een druk café met duiventil op de Draakplaats 3 in Zurenborg uit en Vic speelde zo een beetje mijn mama. Na de bevrijding leerde Vic Bill kennen. Hij was verantwoordelijk voor de aanvoer van medische goederen in Antwerpen-Oost. Hij nam wel eens een chocolaatje voor mij mee.’ Die zaterdag vertrokken ze arm in arm naar de cinema. Ze kwamen nooit thuis.

‘Die 16de december zal ik nooit vergeten’, vervolgt Maria. ‘Ze had gezegd dat ze naar Cinema Crosly, schuin over de Rex, gingen. Wat hen bezield heeft, weten we niet. Ik was nog klein, maar ik besefte wel dat ze plotseling weg was. Mijn andere zus Paula – die elf jaar ouder was dan ik – was de tram opgesprongen en eerst naar de puinhopen van de Rex gegaan, maar  de politie jaagde haar weg.’ Uiteindelijk vond ze de vijfentwintigjarige Vic in een zaal in de Zoo, waar bijna elke dag lichamen van slachtoffers van V-bominslagen lagen opgebaard. Ze vernamen dat ook Bill het niet had overleefd.

Maar de ellende voor de familie Simons was nog niet voorbij. De avond voor Vics begrafenis sloeg er een V2-raket in op de Pretoriastraat in hartje Zurenborg… Er waren vier doden en elf gewonden. ‘De V2 trof ook de gebouwen van de gasmaatschappij. Ik herinner me het licht van de hoge vlammen van de brandende ketels. Ik had het glas van het venster op mij gekregen en ons moeder was in paniek want ze dacht dat ik ook dood was. Mijn zus was door de luchtdruk door de muur geslagen en was gewond. Heel ons huis was beschadigd en het was putje winter. Na de begrafenis van Vic heeft onze familie ons meegenomen naar Broechem, waar we de rest van de oorlog hebben gezeten.’

‘Ik denk nog vaak aan ons Vic. Ik was nog heel jong, maar zoiets kan je gewoon niet vergeten.’ Er werd bij ons niet over gesproken en zo zijn we de achternaam van Bill vergeten… We hebben enkel een foto van Vic en Bill in de deur van ons café, die vond ik in de fotoalbums van mijn ouders.’ Wat als we deze twee families na 75 jaar samen konden brengen?

Frans Geeraerts

De 81-jarige Marcel mailt me dat hij een foto heeft van zijn broer Frans: ‘Hij was amper vijftien jaar. Wij woonden toen in de Welvaartstraat.’ Die straat op het Antwerpse Zuid was in de vroege ochtend van 19 november 1944 het decor van alweer een afgrijselijke V-inslag. De V2-raket maakte negen doden en 22 gewonden. ‘Ons huis was vooraan helemaal vernield’, zucht Marcel. ‘Gelukkig waren achteraan de keuken en woonplaats nog grotendeels intact. Vanaf toen sliepen wij in de kelder.’ Het gezin kon niet anders dan verder leven tussen het puin van hun half ingestort huis.

Maar voor de familie Geeraerts kwam het grootste drama een kleine maand later op 16 december… Samen met zijn andere broer Roger reconstrueert Marcel de noodlottige dag: ‘Frans was samen met twee andere vrienden naar de Cinema Rex gegaan. Een van hen woonde ook in de Welvaartstraat en de andere was de zoon van een garagist waar Frans als leergast werkte. Frans had die zaterdag zijn loon gekregen, ik denk dat het zo’n 13 frank was. Onderweg troffen ze de tante van de jongen uit onze straat en die nam hem mee naar een andere cinema. Zo ontsnapte onze buurjongen op het nippertje aan het drama… Enige tijd later kwam hij toch nog om bij een V1-inslag in de buurt, samen met gans zijn familie terwijl ze allemaal sliepen in hun kelder.’

‘Die zaterdag 16 december was mijn moeder naar Herenthout om de begrafenis bij te wonen van de zoon van haar zuster. Thuis gekomen moest mijn vader dan zeggen dat Frans niet thuis was gekomen.’ Stilaan verspreidde het nieuws over de ramp in de Rex zich.  ‘De zoektocht naar Frans’, vervolgt Marcel, ‘heeft gans de avond en nacht geduurd. De reden daarvoor… zijn geldbeugel was verdwenen, waardoor hij niet geïdentificeerd kon worden. Pas toen onze ouders zijn levenloze lichaam in een van de identificatiecentra zagen, wisten we het zeker: onze broer Frans was dood. Hij was niet erg verminkt. Enkel zijn hoofd was opgezwollen. We vermoeden dat hij gestikt was in het stof.’

Marcel probeert te verklaren waarom zijn broer zo lang vermist was: ‘Zijn geldbeugel was verdwenen! Alleen toen mijn ouders hem uiteindelijk herkenden kon hij geïdentificeerd worden.’ De ouders hebben het verlies van Frans nooit kunnen verwerken. ‘Doordat mijn vader de toestemming had gegeven aan Frans om naar de cinema te gaan,’ vertelt Marcel, ‘heeft mijn moeder hem altijd de schuld gegeven. Dat heeft op het verder leven van mijn ouders en dus ook van mij en mijn broer altijd een grote invloed gehad. Dit jaar hopen we één ding: dat er ter gelegenheid van de 75ste verjaardag aandacht wordt besteed aan de dodelijkste bomaanslag uit de Tweede Wereldoorlog. Het zou zo veel voor ons betekenen als er een speciale herdenking komt die we nog kunnen meemaken.’