‘Zonder meer een aanrader.’ – Joods Actueel
‘Een groots interviewproject.’ – Het Laatste Nieuws
‘Een uniek herinneringsboek.’ – Bol.com
‘Lezen, dat boek! Een waardevol jongerenproject!’ – Prof. em. Alex Vanneste in Volkskunde
‘Opnieuw een verrassend sterk boek, een bewijs van vakmanschap’ – ’t Periodiekske
–
Korte inhoud
Bijna 800 getuigen vertellen over hun persoonlijke ervaringen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dit boek is het resultaat van een uniek scholenproject, dat een duizendtal jongeren op pad stuurde om de generatie van hun grootouders te interviewen over de oorlog in hun jeugd, zeventig jaar geleden. Deze indringende en intieme verhalen van gewone mensen in bijzonder ongewone omstandigheden laten niemand onberoerd.
Pieter Serrien verweeft honderden verhalen meesterlijk tot een beklijvende geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, waarbij hij de getuigen zelf zo veel mogelijk aan het woord laat.
‘Oorlog stinkt: geuren die je doen voelen dat er iets veranderd is…’
Theo (°1935, Kieldrecht)
‘Onze ouders hadden de kat in de pot gedraaid. Zelfs toen we wisten wat we hadden opgegeten, durfden we nog zeggen dat het goed gesmaakt had.’
Valentina (°1927, Bornem)
‘Het was niet de oorlog zelf die het zo verschrikkelijk maakte, maar de schrik waarmee je de hele tijd moest leven.’
Yvette (°1925, Mons)
Het jongerenproject
In 2010 startte ik een ambitieus scholenproject onder de naam Zo was onze oorlog. Vijf scholen zetten hun stevige schouders onder dit project en samen met hun leerkrachten begonnen de jongeren aan het historisch onderzoek. Het resultaat was verbazingwekkend: niet alleen een stapel aan getuigenissen die de geschiedenis van WO2 letterlijk herschreven, maar ook meer dan duizend jongeren die iets geleerd hebben dat ze nooit op de schoolbanken konden.
Het jongerenproject loopt nog steeds! Mail Pieter als u vragen heeft of zelf een project wil organiseren: pieter.serrien@gmail.com
Meer info over lezingen en workshops vindt u via deze link.
Meer info?
Facebookpagina Zo was onze oorlog
Kopen: Standaard Boekhandel, Bol.com, Eci, Fnac, Cosmox
Pieter Serrien 
recensie van lezer Ivan Delbaen:
Sinds mijn prille jeugd ben ik gepassioneerd door de Tweede Wereldoorlog. Boeken, films en documentaires over de politieke kant van het verhaal alsook het hele militaire gebeuren zijn er in overvloed. Wanneer het echter op het dagelijkse leven van de ‘gewone’ burgers tijdens deze periode aankomt is het aanbod al een heel stuk minder groot. Laat dat aspect nu precies zijn waar ik, na enkele honderden films en documentaires (+ bezoeken aan binnen- en buitenlandse musea), over het onderwerp WOII naar op zoek was: het verhaal van de mensen in de straat, mensen die onze buur, bakker, collega zouden kunnen zijn, mensen zoals u en ik. Hoe was het voor hen, in de stad, dicht bij de bezetters, of op het platteland, verder verwijderd van al het gebeuren.
Na wat gericht zoeken kwam ik bij het boek ‘Zo was onze oorlog’ van Pieter Serrien terecht. Nieuwsgierig als ik was ben ik onmiddellijk in het boek beginnen lezen toen ik het ontving. Wat meteen opviel was de herkenbaarheid van de gebrachte getuigenissen. Iedereen van mijn generatie (°1975) herinnert zich ongetwijfeld de verhalen van zijn/haar grootouders over ‘den oorlog’ uit onze jeugd. De verhalen uit het boek sluiten naadloos aan bij die van mijn grootouders, waardoor het lezen ervan haast een nostalgisch gevoel teweeg brengt. Maar het boek gaat veel verder, door de talrijke getuigen brengt het ook (voor mij althans) minder bekende zaken naar boven, zo bijvoorbeeld het uitgebreide relaas over de jonge Belgische mannen die naar Zuid-Frankrijk werden gevoerd.
Hoewel WOII een enigszins zwaar onderwerp is om over te schrijven, is het boek allerminst zware kost. De ernst van de situatie alsook de omvang van de vaak ellendige omstandigheden zijn altijd aanwezig, maar niet zelden worden feiten verteld met een grappige ondertoon. Er was tijdens deze donkere dagen ook tijd voor een lach of guitige streek, wat wellicht noodzakelijk was om met de oorlog om te kunnen (blijven) gaan. Hierdoor leest het boek zeer vlot en is het haast moeilijk om te stoppen, wat ik niet heb met boeken die puur over het politieke of militaire aspect gaan.
Het concept van jonge mensen getuigenissen bij (hoog)bejaarde mensen laten afnemen is vrij uniek en absoluut een schot in de roos. Tussen alle verhalen door geven de jonge journalisten soms ook kort hun gevoelens en gedachten mee die ze hadden tijdens het interview, dewelke voor sommige mensen wel eens zeer verrassend zouden kunnen zijn. Je merkt ook dat het interview hen iets heeft bijgebracht, dat ze op het dagelijkse leven een ietwat andere kijk hebben gekregen. Net dát is zo bijzonder aan het concept van Pieter Serrien: hij heeft de verhalen van de laatste getuigen vereeuwigd én tegelijkertijd zijn studenten op bijzondere manier een levensles bezorgd.
Tientallen studenten hebben op sublieme wijze een briljant idee van hun geschiedenisleraar tot uitvoering gebracht. Het resultaat mag er wezen en verdient mijn inziens veel meer aandacht in de pers dan tot nu het geval is geweest. Ik zou iedereen het boek dan ook warm aanbevelen, zelfs als je geen uitgesproken interesse hebt in het onderwerp WOII.
recensie van lezer en leerkracht in opleiding Jelle Mostien:
Ik vind het een zeer mooi boek. De wijze waarop het gemaakt is, met de interviews van jongeren, is zeer uniek en geeft een andere, aangename manier van lezen. Ik moet eerlijk toegeven dat ik na een pagina of 50 vreesde dat deze manier zou gaan vervelen naarmate het boek vorderde maar dat is helemaal niet het geval. Het blijft spannend en boeien.
Door deze techniek komt in zo’n boek aspecten aan bod die je in andere boeken niet terugvindt en geeft het alle gebeurtenissen van de oorlog weer. Ook de tijdlijn achterin het boek is zeer handig om een overzicht van de gebeurtenissen te krijgen.
Recensie van prof. em. Alex Vanneste in Volkunde:
Pieter Serrien is duidelijk niet aan zijn proefstuk toe. Na Tranen over Mortsel (2008) en Oorlogsdagen (2013) is Zo was onze oorlog al zijn derde oorlogsboek.
Alles is – om maar eens een cliché te gebruiken – recht uit het oorlogsleven gegrepen, altijd waarachtig en gerucht op deze sukkels die het oorlogsgeweld en de gevolgen ervan moesten ondergaan, op hun gezin en hun directe omgeving.
Een dergelijk concept – vraaggesprekken met ouderen, gevoerd door jongeren – is uiteraard een ideale techniek om jongeren rechtstreeks bij de geschiedenis te betrekken. Serrien is erin geslaagd om de jongeren op doeltreffende wijze te sturen, zodat ze echt actief betrokken werden bij de feiten. De toekomstige lezer moet dan ook niet denken dat het hier altijd maar om “la petite histoire” of om “petites histoires” gaat. De gerapporteerde getuigenissen wijzen integendeel op een diepe beleving.
De overvloed aan feitenmateriaal – honderden getuigenissen! – stoort niet in het minst, precies omdat de auteur erin geslaagd is om een en ander op een overtuigende wijze chronologisch en thematisch te ordenen, met korte maar functionele bindteksten.
Met zijn boek situeert Pieter Serrien zich in een traditie die de oorlog niet benadert via louter militaire feiten, maar wel via de burgerbevolking die het slachtoffer was van de grote zowel als kleine gruwel van het wereldtreffen.
Vele tijdgenoten van de Eerste zowel als van de Tweede Wereldoorlog hebben lang gezwegen over wat ze hebben gezien en beleefd. Wij zijn ervan overtuigd dat de aanpak van Serrien – nieuwsgierige en geïnteresseerde jongeren die ouderen “uit hun tent lokken” – van die aard was dat een soms lange zwijgzaamheid kon worden doorbroken. En dat is maar goed ook. Het is immers de hoogste tijd dat heel wat feiten aan de oppervlakte worden gebracht. Straks zijn ook de getuigen van de Tweede Wereldoorlog niet meer van deze wereld. Alleen dat al maakt het project waardevol.
De ervaring die Pieter Serrien met dergelijke projecten heeft opgebouwd, is een garantie voor het feit dat hij al de gerapporteerde verhalen heeft kunnen modereren, dat de waarheid geen geweld wordt aangedaan, dat de waarschijnlijkheid en de diepe beleving van de feiten het halen van de zucht naar het sensationele of het spectactulaire.
Dus: lezen, dat boek!
Reactie van lezer Paul Jannsens:
Ik sta erop mijn bewondering mee te delen voor de uitmuntendheid van e weergave van wat zich tussen de bevolking heeft voortgedaan tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het boek is zeer dicht bij de beleefde werkelijkheid, onvoorstelbaar hoe goed. Eindelijk heb ik iets kunnen lezen dat mij “de temperatuur” van het gebeurde weergaf. De manier waarop dat resultaat is bereikt is mijn bewondering waard.