Zij die achterbleven, herdenkingstoespraak 5 april 2021

Opnieuw een online herdenking door corona

Net als vorig jaar zijn we in Mortsel genoodzaakt om de herdenking van het bombardement van 5 april 1943 online te laten doorgaan. Als voorzitter van de vzw, ben ik trots dat we er opnieuw iets moois van hebben kunnen maken. Vooral de beelden van de schoolkinderen die bloemen leggen aan de witte kruisjes op het ereperk, treffen mij. En dan de muziek van het koperkwintet olv Michiel van Camp, Lien Kooijman, Dieter Stryckers en de Mortsel Mira… De herdenking is hieronder te bekijken.

Meer info is er gepubliceerd op de website van de vzw, via deze link.

Om de online herdenking nog wat extra te geven, roepen we iedereen op om iets online te delen met de #5april1943 Ik zal alles delen in mijn stories! Zie www.instagram.com/pieter.serrien en www.facebook.com/pieter.serrien

Mijn herdenkingstoespraak

klik op links om naar de herdenkingspagina’s te gaan

Een plots afscheid van een dierbare. Geen laatste knuffel, geen laatste zoen, geen laatste keer in elkaars ogen kijken. Afgelopen jaar maakten te veel mensen het mee. 78 jaar geleden nam het bombardement plots 936 levens weg. Zij die achterbleven tussen het puin, hadden soms zelfs geen lichaam aan te rouwen. Zij die achterbleven kregen geen antwoorden, die kwamen pas tientallen jaren later en dan nog waren ze nooit voldoende.

Armand Roothooft is iemand die achterbleef. ‘Het zoeken naar mijn zusje, dat vergeet ik nooit’, vertelt hij. ‘Ze lagen allemaal onder witte lakens op de speelplaats. Tussen 1943 en 1948 werden we van zeven herleid tot vier. Dat bombardement eindigde precies niet. Moeder stierf in 1946, verminkt door het bombardement. Een paar maanden later is ook vader vertrokken.’

Jacqueline Hiernaux is iemand die achterbleef. ‘Ik was alleen, de enige die overbleef. Het was een vage periode. Het fezelen in de familie waar ik als zevenjarige niets van mocht horen. De begrafenis. Wekenlang kon ik niet eten, moest ik precies overgeven. Na een tijd ontbrak in mijn herinnering elk beeld van mijn moeder en broers André en Jean. Het niet-weten hoe het voelt om mama te kunnen zeggen, daar lijd ik nu nog erg onder.’

Zij die achterbleven misten hen zo hard, dat ze – zoals getuige Maria Totté het verwoordt – ‘heel lang bleven staan’: ‘Mijn moeder kon niet meer’, vertelt ze. ‘Mijn ouders deden telkens een hele omweg om niet in Mortsel te moeten zijn. Tegenwoordig zijn er psychologen, maar toen niet. Ik moest er maar mee leven. Er was geen tijd voor.’

Zij die achterbleven vonden troost bij elkaar, verzamelden bidprentjes, stapten samen in de optocht van 9 april, gingen van deur tot deur om alle hulpbehoevenden bij te staan. Zij die achterbleven trokken weg uit Mortsel, staarden ontredderd naar de lege plaats aan tafel, bleven zwijgen tientallen jaren lang.

Voor zij die achterbleven schreef ik mijn boek. Voor zij die achterbleven maakten we de online slachtofferlijst. Voor zij die achterbleven hebben we onze vzw opgericht. Voor zij die achterbleven, staan we hier vandaag.

De tranen over Mortsel zijn van hen, ze voor hen. Ze drogen kunnen we niet, dat hoeft ook niet. We zien ze, we horen ze, nu nog altijd, bijna tachtig jaar later.